Το βιβλίο ασχολείται με την περίπλοκη σχέση ανάμεσα στον εθνικισμό και τον χρόνο - τον ιστορικό χρόνο του παρελθόντος, τον οποίο η εθνικιστική ιδεολογία συναρτά με το παρόν και το μέλλον του έθνους. Ιδωμένος από μια τέτοια σκοπιά, ο εθνικισμός αποτελεί εκείνη την σύγχρονη ιδεολογία που νομιμοποιεί την πολιτική στο παρόν και το μέλλον με επιχειρήματα τα οποία αντλεί από το παρελθόν.

Το βιβλίο αναλύει αυτήν την παράξενη ιδιότητα του εθνικισμού, σε συνάρτηση με τις συνθήκες της εμφάνισής του στην νεότερη ιστορία. Στο πλαίσιο αυτό, διατυπώνει το επιχείρημα ότι ο εθνικισμός είναι η πιο πετυχημένη ίσως ιδεολογία της νεοτερικότητας, επειδή η νοηματοδότηση του κόσμου που προτείνει βασίζεται στην ιδέα μιας οιονεί αδιατάρακτης συνέχειας - της ιστορικής συνέχειας του έθνους.

Ο εθνικισμός αποτελεί έτσι τον ιδεολογικό τρόπο υπέρβασης της παράδοσης "δια της επικλήσεώς της". Καθώς όμως εξυφαίνει (με πολλές επινοήσεις και συμπληρώσεις κενών) την ιστορική παράδοση του έθνους, ο εθνικισμός αποκρύπτει όχι μόνον τον δικό του νεοτερικό χαρακτήρα, αλλά και το γεγονός ότι η εθνική ιστορία δεν θα υπήρχε χωρίς αυτόν.